دعوای تمکین
مطالب
دعوای تمکین در ایران به دعوایی گفته می‌شود که بین زن و شوهر به وجود می‌آید. این دعوا به طور کلی بر محوریت عدم تمکین زن از شوهر است. یک سری شرایط و ویژگی‌های در خصوص چنین اختلاف‌هایی وجود دارد که باید حتماً در دادگاه‌های خانواده بررسی شود. به همین خاطر هم در صورتی که دچار چنین مشکلی شده‌اید و یا نیاز به کمک برای حل این اختلافات را دارید، می‌توانید به یک وکیل حرفه‌ای مراجعه کرده و از او کمک بگیرید. گروه حقوقی نام این مطلب را برای آشنایی هرچه بیشتر شما با این موضوع آماده کرده است.
دعوای تمکین چیست؟
به اختلافی که به صورت حقوقی بین زن و مرد ایجاد می‌شود، دعوای تمکین می‌گویند. معمولاً این اختلاف بر سر آن است که مرد/ شوهر از زن درخواست تمکین یعنی زندگی مشترک و انجام وظایف زناشویی را می‌کند. در صورتی که زن به هر دلیلی از تمکین و انجام دادن این وظایف سر باز زند، دعوای تمکین به وجود می‌آید.
انواع دعوای تمکین
به طور کلی دعوای تمکین و عدم تمکین می‌تواند به دو شکل تمکین عام و تمکین خاص رخ دهد.
تمکین عام به موردی گفته می‌شود که در آن زن بایستی در خانه مشترک با همسرش زندگی کند و وظایف زناشویی و خانوادگی که بر عهده دارد را انجام دهد.
تمکین خاص نیز به موردی گفته می‌شود که صرفاً مربوط به انجام وظایف زناشویی بین زن و شوهر است.
با توجه به بررسی‌هایی که دادگاه‌های خانواده انجام می‌دهند، می‌توان گفت که در نهایت یکی از این دو حکم برای زن و شوهر ممکن است صادر شود. البته گاهی اوقات نیز حکم تمکین صادر نشده و حق به زن داده می‌شود.
دعوای تمکین در چه زمان‌هایی قابل طرح است؟
به طور کلی می‌توان گفت که دعوای تمکین در هر زمان و روزی از زندگی مشترک که زن از تمکین امتناع کند، قابلیت طرح دارد. اما با این حال چند شرط و ویژگی وجود دارد که می‌تواند بر روی نتیجه نهایی دعوا و همچنین امکان طرح چنین دعوی تأثیر داشته باشد.
- پس از عقد و قبل از دریافت مهریه
این مورد به حق حبس نیز بین وکلاً معروف است. در صورتی که زن مهریه خود را دریافت نکرده باشد، می‌تواند از آن استفاده کرده و عدم تمکین داشته باشد. به این مورد حق حبس گفته می‌شود. در چنین شرایطی اگر مرد دعوای تمکین را مطرح کند، دادگاه به او حق را نمی‌دهد.
- پس از عقد و شروع زندگی مشترک
مورد دوم مربوط به زمانی است که زن و شوهر با هم عقد رسمی کرده‌اند و زندگی مشترک آن‌ها آغاز شده است. در چنین شرایطی اگر زن بدون هیچ عذر موجه و دلیلی خانه را ترک کند، مرد می‌تواند به راحتی دعوای تمکین را مطرح نماید.
- زمانی که زن خانه شوهر را ترک می‌کند
مورد سوم که می‌تواند دعوای تمکین را در آن مطرح کرد، مربوط به زمانی است که زن خانه شوهر خود را بدون هیچ دلیل قانونی ترک کرده و به آن برنگردد. در چنین شرایطی مرد می‌تواند دعوای تمکین را مطرح کند. اگر در این مورد دعوی مطرح شود و دادگاه حق را به مرد دهد و زن همچنان عدم تمکین داشته باشد، امکان قطع شدن نفقه او وجود دارد.
- زمان اختلاف و جدایی موقت
اگر در دوران اختلاف و جدایی‌های موقت بین زن و شوهر، زن خانه را ترک کرده و به خانه پدری یا جای دیگری رفته باشد، مرد می‌تواند دعوای عدم تمکین را مطرح کند.
- پس از صادر شدن حکم تمکین
مورد پنجم که تأثیر و اهمیت بسیار زیادی هم دارد، پس از صادر شدن حکم تمکین است. در صورتی که دادگاه حکم تمکین بدهد و زن باز هم به خانه بازنگردد، مرد در چنین شرایطی می‌تواند به دادگاه درخواست دهد که اجازه ازدواج مجدد او را صادر کند.
آثار حکم تمکین چیست؟
آثار حکم تمکین هم در زندگی مشترک زن و مرد و هم در مسائل حقوقی مربوط به این دو نفر می‌تواند به چندین شکل مختلف ظاهر شود. هر کدام از این آثار می‌توانند اهمیت‌های ویژه‌ای داشته باشند و نباید از آن‌ها چشم پوشی کرد.
- قطع شدن نفقه زن
اولین مورد در خصوص قطع شدن نفقه زن است. در صورتی که دادگاه حکم تمکین بدهد و زن باز هم عدم تمکین داشته باشد، نفقه او به طور کامل قطع می‌شود. البته این مورد می‌تواند استثنا نیز داشته باشد. در صورتی که زن بتواند عذر موجه برای عدم تمکین ارائه کند، نفقه به او تعلق می‌گیرد. این شرایط می‌تواند مربوط به خشونت شوهر، عدم امنیت و استفاده از حق بس است.
- حق ازدواج مجدد برای مرد
مورد بعدی مربوط به حق ازدواج مجددی است که برای مرد ایجاد می‌شود. در صورتی که حکم تمکین به مرد داده شود، مرد می‌تواند با مجوز دادگاه حق ازدواج مجدد بگیرد. این موضوع در شرایط استثنا می‌تواند وجود داشته باشد.
- تأثیرات مثبت بر روند طلاق و مهریه
حکم دعوای تمکین به سادگی و به تنهایی نمی‌تواند سبب طلاق شود. اما در صورتی که این حکم دریافت شود و زن همچنان عدم تمکین داشته باشد، مرد می‌تواند درخواست حکم طلاق دهد.
- جلوگیری کردن از شکایت کیفری برای برات انفاق
در صورتی که حکم عدم تمکین مطرح شود، زن نمی‌تواند به دلیل عدم پرداخت مهریه از مرد شکایت کند.
- بی اثری از نظر اجرایی
حکم عدم تمکین نمی‌تواند اثرات فیزیکی و اجرایی داشته باشد. یعنی در صورتی که این حکم برای مرد صادر شود نیز نمی‌تواند به اجبار زن را مجبور به بازگشت به خانه کند. این حکم صرفاً می‌تواند آثار مالی و حقوقی داشته باشد.
ویژگی‌های حکم تمکین چیست؟
حکم تمکین می‌تواند یک سری ویژگی‌ها داشته باشد که بد نیست از آن‌ها هم باخبر باشید.
- قطعی و غیر قطعی بدن
اولین ویژگی مربوط به قطعی بودن یا غیر قطعی بودن می‌شود. در مرحله اول چنین حکمی به صورت بدوی صادر می‌شود و زن می‌تواند حق اعتراض نسبت به آن داشته باشد تا حکم به دادگاه تجدیدنظر ارجاع داده شود. در صورتی که رای قطعی صادر شود و زن همچنان تمکین نکند، مرد می‌تواند از حق قطع کردن نفقه استفاده کند.
- اجرایی بودن یا نبودن
این حکم قابلیت اجرایی مستقیم ندارد و نمی‌توان زن را به اجبار به خانه شوهر بازگرداند. تنها آثار حقوقی و مالی در این حکم وجود دارد.
- عدم و تمکین و نفقه
در صورتی که رای قطعی عدم تمکین صادر شود و زن همچنان تمکین نکند، مرد می‌تواند از پرداخت نفقه خودداری کند.
کلام پایانی
دعوای تمکین این روز‌ها بین زن و شوهر‌های زیادی مشاهده می‌شود. همین موضوع می‌تواند باعث شود که افراد زیادی درگیر این ماجرا شوند. برای آن که دچار چنین مسائلی نشوید و یا اگر در چنین شرایطی قرار گرفتید، بتوانید مسائل را به شکل بهتری حل و فصل کنید، از این اطلاعات استفاده نمایید. حتماً دقت داشته باشید که مشاوره و کمک از وکلای حرفه‌ای می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. گروه حقوقی نام هم در خصوص ارائه مشاوره و هم در خصوص ارائه آموزش به وکلای تازه کار و کارآموزان می‌تواند فعالیت حرفه‌ای کند.
دوره ها
