پس از آن که دعوی اعلام بطلان شرط تعیین نرخ سود مازاد طرح و پس از ارجاع به شعبه دادگاه تعیین وقت شد، در جلسه رسیدگی خواهان این دعوی و خوانده حاضر می‌شوند و دفاعیات خود را به عمل می‌آورند. در صورتی که دادگاه دادخواست خواهان را به صورت کلی موجه بداند و احتمال دهد که شرط مازاد بر نرخ سود مصوب قانونی از مشتری اخذ شده، موضوع را به کارشناسی ارجاع می‌دهد.
البته این نکته را در نظر بگیرید که در اکثر دعاوی اعلام شرط سود مازاد، دادگاه مستقیماً و حتماً دعوی را به کارشناسی ارجاع می‌دهد. این موضوع بدون بررسی قاضی و دادگاه است. و نظر دادگاه به طور کامل به پس از رای کارشناس مربوط می‌شود.
دادگاه‌ها به منظور آن که از نظر کارشناس این قطعیت را حاصل کنند، بدون کنکاش زیاد در دعوا، موضوع را به کارشناسی ارجاع می‌دهند.
کارشناس مستندات مربوطه را از خواهان و خوانده دریافت کرده و آن‌ها را بررسی می‌کند تا ببیند آیا نرخ وصول شده از مشتری مازاد بر نرخ مصوب قانونی بوده یا خیر.
پس از رسیدن نظر کارشناسی به دادگاه و ابلاغ به طرفین، در صورتی که اعتراض موجهی از نظر دادگاه وجود داشته باشد، موضوع به هیئت سه نفره، پنج نفره و… ارجاع می‌شود. اما در صورتی که دادگاه اعتراضات را وارد نداند، بر اساس نظر کارشناسی مبادرت به صدور رای می‌کنیم.
